Μαστίχα : το εμβληματικό προϊόν της Χίου

Η μαστίχα είναι ένα ελληνικό προϊόν, 100% φυσικό, που προσφέρεται από το μαστιχόδεντρο, έναν θάμνο που αναπτύσσεται στο νότιο τμήμα της Χίου. Είναι ένας τύπος ρητίνης που εξάγεται από τις τομές που γίνονται στον κορμό του μαστιχόδεντρου ή σχίνου. Η μαστίχα ήταν και είναι το έμβλημα της Χίου, ενώ μεγάλο μέρος της ανάπτυξης του νησιού οφείλεται σε αυτήν. Μάλιστα από το 1997 έχει χαρακτηριστεί ως προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ).

Η μαστίχα Χίου είναι ήδη γνωστή από την αρχαιότητα για το μοναδικό της άρωμα και τις ευεργετικές και θεραπευτικές της ιδιότητες. Οι πρώτες αναφορές στη μαστίχα γίνονται από τον Ηρόδοτο, ο οποίος ισχυρίζεται ότι οι Έλληνες μασούσαν το αποξηραμένο ρητινώδες υγρό που έρρεε από το φλοιό του σχίνου. Η μαστίχα ήταν η πρώτη φυσική τσίχλα στον κόσμο που χρησιμοποιήθηκε για τον καθαρισμό των δοντιών και τη φρεσκάδα της αναπνοής. Χρησιμοποιήθηκε ακόμη στην κοσμετολογία για τη φροντίδα προσώπου και σώματος.

Το μαστιχόδεντρο ή σχίνος – επιστημονικά Pistacia Lentiscus var. Chia– είναι ένας αειθαλής θάμνος ύψους 2-3 μέτρων, ο οποίος αναπτύσσεται αργά και φτάνει σε πλήρη ανάπτυξη μετά από 40-50 χρόνια. Ευδοκιμεί και σε άλλες χώρες, ειδικά στη λεκάνη της Μεσογείου. Ωστόσο, μόνο στη  Χίο στο νότιο τμήμα του νησιού και πιο συγκεκριμένα στα Μαστιχοχώρια,καλλιεργείται αυτή η ειδική ποικιλία μαστιχόδεντρου, ο μαστιχοφόρος σχίνος. Αρχικά, η μαστίχα εμφανίζεται ως δάκρυ με παχιά και κολλώδη υφή, αλλά μετά από 15-20 ημέρες στερεοποιείται σε ακανόνιστα κρυσταλλικά σχήματα.

Ο λόγος για τον οποίο ευδοκιμεί μόνο στο νότιο τμήμα του νησιού οφείλεται κυρίως στο εύκρατο κλίμα και ειδικά στο μικροκλίμα της περιοχής, αλλά και στα υποθαλάσσια ηφαίστεια και στο ασβεστολιθικό έδαφος. Στο παρελθόν, έχουν γίνει πολλές προσπάθειες καλλιέργειας μαστίχας σε άλλα μέρη της Ελλάδας και ακόμη και σε άλλες χώρες, αλλά χωρίς επιτυχία.

Η μαστίχα συλλέγεται με παραδοσιακό και πολύ κοπιαστικό τρόπο: οι εργατες ισοπεδώνουν το χώρο γύρω από το δέντρο και σκίζουν τον κορμό του σε συγκεκριμένα μέρη. Η μαστίχα αρχίζει να ρέει και σε περίπου 15 ημέρες σταθεροποιείται και είναι έτοιμη για συλλογή. Η διαδικασία συλλογής ξεκινά από τα μέσα Αυγούστου και ολοκληρώνεται στα μέσα Σεπτεμβρίου. Στη συνέχεια, το προϊόν κοσκινίζεται, πλένεται και καθαρίζεται προσεκτικά, κομμάτι-κομμάτι και κατόπιν διατίθεται στο εμπόριο.Η εκμετάλλευση του μαστιχόδεντρου παραμένει η κύρια πηγή εισοδήματος για τους κατοίκους της περιοχής.

Επιπλέον, το 2014 στο Παρίσι εγκρίθηκε η πρόταση υποψηφιότητας για εγγραφή της «Μαστίχας Χίου», ως πολιτισμικού αγαθού, στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Η ιστορία, η κληρονομιά, τα έθιμα της μαστίχας και της καλλιέργειάς της, αποτελούν πλέον κομμάτι της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNΕSCO.

Η μαστίχα της Χίου είναι γνωστή για τις φαρμακευτικές της ιδιότητες από την αρχαιότητα. Σήμερα, η επιστημονική κοινότητα, με βάση τα αποτελέσματα εργαστηριακών ερευνών και κλινικών μελετών, που διεξάγονται από ανεξάρτητους ερευνητές στην Ελλάδα και το εξωτερικό, αποκαλύπτει σταδιακά ότι η μαστίχα της Χίου έχει μοναδικά θεραπευτικά οφέλη, γεγονός που επαληθεύει όσα έχουν καταγραφεί στο παρελθόν.

Πιο συγκεκριμένα, τα οφέλη της μαστίχας είναι τα εξής:

• Μειώνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων και διαβήτη.
• Βελτιώνει την HDL («καλή») και την ολική χοληστερόλη μειώνοντας παράλληλα την LDL («κακή») χοληστερόλη και τα τριγλυκερίδια.
• Θεραπεύει τις στομαχικές και γαστρεντερικές διαταραχές όπως τη νόσο του Crohn και τη δυσπεψία.
• Βοηθά στην εξάλειψη – μείωση του ελικοβακτηριδίου.
• Έχει αντιοξειδωτικές, αντιβακτηριακές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.
•  Αποτρέπει το σχηματισμό πλάκας στα δόντια και μειώνει την ήδη υπάρχουσα πλάκα σύμφωνα με κλινικές μελέτες.
• Αποτρέπει και πιθανώς θεραπεύει τη τερηδόνα.
• Το μαστιχέλαιο (αιθέριο έλαιο μαστίχας) έχει εξαιρετικές αναπλαστικές ιδιότητες για το δέρμα.Χρησιμοποιείται επίσης σε παρασκευάσματα για την τόνωση της ανάπτυξης των μαλλιών και την προστασία του τριχωτού της κεφαλής από ερεθισμούς.

Το 2015, αναγνωρίστηκε επίσημα ως φυτικό φάρμακο από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων. Συγκεκριμένα, η Επιτροπή Φυτικών Φαρμάκων (HPMC) έχει ταξινομήσει τη μαστίχα στην κατηγορία των παραδοσιακών φυτικών φαρμάκων, με δύο θεραπευτικές ενδείξεις: δυσπεπτικές διαταραχές και δερματικές φλεγμονές - επούλωση δερματικών πληγών.

Η μαστίχα είχε πολλές χρήσεις από την αρχαιότητα. Στην αρχαία Ελλάδα, ήταν γνωστή για τις φαρμακευτικές της ιδιότητες. Οι Αιγύπτιοι τη χρησιμοποιούσαν για να ταριχεύσουν τους νεκρούς, ενώ οι Ρωμαίοι και οι Τούρκοι έφτιαχναν οδοντογλυφίδες από μαστίχα για να καθαρίζουν και να λευκαίνουν τα δόντια τους. Σήμερα χρησιμοποιούμε τη μαστίχα:

• στη ζαχαροπλαστική για την παρασκευή ενός μεγάλου αριθμού γλυκών, κέικ και αρωματικών αρτοσκευασμάτων, ενώ στο μαγείρεμα δίνει ένα ξεχωριστό άρωμα στο κρέας και στο τυρί ως μπαχαρικό. Τα πιο γνωστά ελληνικά γλυκά με μαστίχα είναι το παραδοσιακό τσουρέκι, τα λουκούμια με γεύση μαστίχας και η μαστιχόπιτα.
• στη ποτοποιία χρησιμοποιείται για την παρασκευή λικέρ και ούζου, διότι με την προσθήκη μαστίχας το ποτό αποκτά το άρωμά της και μειώνεται η επιβλαβής επίδραση του αλκοόλ. Η τοπική παράδοση θέλει το λικέρ της μαστίχας να σερβίρεται μαζί με επιδόρπιο, μετά από κάθε γεύμα ή με καφέ. Βρείτε εδώ όλη τη συλλογή μας από λικέρ μαστίχας Χίου και τον ελληνικό καφέ με μαστίχα. Ανακαλύψτε όλη την επιλογή με λικέρ μαστίχας!
• στη σύγχρονη κοσμετολογία, το μαστιχέλαιο χρησιμοποιείται ως αιθέριο έλαιο για την παρασκευή αρωμάτων και κρεμών προσώπου. Το μαστιχέλαιο χρησιμοποιείται επίσης για την παρασκευή οδοντόκρεμας και σαπουνιού.
• στην επιπλοιποιία το μαστιχέλαιο χρησιμοποιείται για τη κατασκευή επίπλων και μουσικών οργάνων.

Φυσικά στο ηλεκτρονικό μας κατάστημα! Στο Greek Flavours μπορείτε να βρείτε 100% ακατέργαστη μαστίχα στις ακόλουθες μορφές:

• σε μικρά δάκρυα
• σε μεσαία δάκρυα
• σε μεγάλα δάκρυα
• σε σκόνη